دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری گرایش:حقوق جزا و جرم شناسی عنوان نظریات آنریکو فری در مورد ویژگی های جرم استاد : نگارش مهروند واحدی مقدم بهار 1394

• 

----------- نکته مهم : هنگام انتقال متون از فایل ورد به داخل سایت بعضی از فرمول ها و اشکال درج نمی شود یا به هم ریخته می شود یا به صورت کد نمایش داده می شود ولی در سایت می توانید فایل اصلی را با فرمت ورد به صورت کاملا خوانا خریداری کنید: سایت مرجع پایان نامه ها (خرید و دانلود با امکان دانلود رایگان نمونه ها) : elmyar.net **************** فهرست مطالب TOC \h \z \t "فهرست;1" چکیده PAGEREF _Toc422581340 \h 1واژگان کلیدی:جرم،آنریکو فری،جامعه شناسی. PAGEREF _Toc422581341 \h 1مقدمه PAGEREF _Toc422581342 \h 2بیان مساله PAGEREF _Toc422581343 \h 3مبحث اول-مفهوم جرم PAGEREF _Toc422581344 \h 4گفتار اول-تعریف جرم در لغت PAGEREF _Toc422581345 \h 4گفتار دوم-تعریف جرم در جامعه PAGEREF _Toc422581346 \h 4گفتار سوم-جرم از دیدگاه جامعه شناسان PAGEREF _Toc422581347 \h 5مبحث دوم-آنریکو فری و اندیشه های او PAGEREF _Toc422581348 \h 6مبحث سوم-علل وقوع جرم از نظر آنریکو فری PAGEREF _Toc422581349 \h 9مبحث چهارم-تاثیرات نظریات آنریکو فری PAGEREF _Toc422581350 \h 18گفتار اول-ابداع جامعه شناسی کیفری PAGEREF _Toc422581351 \h 18گفتار دوم- آشتی دهنده مکتب جرم شناسی ایتالیایی و واقعیات انکارناپذیر جرم شناسی PAGEREF _Toc422581352 \h 18گفتار سوم- ابداع نگاه ترکیبی به علت جرم PAGEREF _Toc422581353 \h 19نتیجه گیری PAGEREF _Toc422581354 \h 21فهرست منابع PAGEREF _Toc422581355 \h 22 چکیدهتوجه فری به جامعه شناسی بدان معنا نیست که او یکی از اعضای مکتب ایتالیایی جرم شناسی تلقی نمی شود. برای مطمئن شدن در برخی جهات او جدا از سایر اعضای این مکتب قرار می گیرد زیرا نگاهش به مساله جرم ترکیبی تر و فراگیر تر است. مکتب ایتالیایی جرم شناسی، که می تواند به وسیله روش تبیین، معرفی شود، عموما بر فاکتورهای زیست شناختی در جرم تاکید دارد. بر این اساس آنها تاکید زیادی بر مطالعات انسان شناختی از مجرم و تاکید ویژه ای بر دکترین مجرم بالفطره بطوری که یک تیپ آناتومیک روشن را شکل می دهد، دارند.فری تا چه حد بر این دکترین های تیپیکال صحه می گذارد ما باید بررسی کنیم. کفایت می کند که در این جا گفته شود که او به عنوان یک شاگرد لمبروزو آماده است که ببیند آن حقایقی که در این نظریات وجود دارد. بر این اساس فری متمایز است به عنوان یک مدافع مکتب ایتالیایی و به عنوان آشتی دهنده HYPERLINK "https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=2243778275644417404" \l "_ftn15"  نظریات آنها با واقعیت های ظاهرا متعارض در عرصه جرم شناسی. واژگان کلیدی:جرم،آنریکو فری،جامعه شناسی.مقدمههنجار و ناهنجاری دو واژه‌ای است که در علوم اجتماعی نقش بی بدیلی بازی می‌کنند. از همین رو یکی از دغدغه های اندیشمندان جوامع بشری طراحی ومهندسی مدینه فاضله ایی است که ساکنان آن بتوانند در آسایش و آرامش نسبی زندگی کنند و از رفتارهای هنجارمند برخوردار باشند و لذا بر این مبنا سعی می‌نمایند که جوامع مختلف را به سوی تعالی و کمال سوق دهند، اما نمی‌توان انکار کرد که آن چه نگاه ویژه‌ای را از سوی جامعه‌شناسان معطوف به جامعه نمود، بیش از آنکه تبیین هنجارهای اجتماعی باشد، تبیین نابهنجاری های صورت گرفته از سوی افراد جامعه است. از سوی دیگر هنجار شکنی و یا به تعبیر خاص تری بزهکاری یک پدیده بسیار پیچیده اجتماعی است که در محیط های مختلف اجتماعی به شکل های متفاوت دیده می‌شود. تعریف بزه و رفتار بزهکارانه در هر جامعه‌ای هم توسط قوانین حقوقی و هم توسط هنجارهای اجتماعی آن جامعه مشخص می‌شود. در حال حاضر مسئله اجتماعی به معنای عام و آسیب های اجتماعی در رویکردی خاص، جزء لاینفک هر جامعه‌ای شده است. این پدیده هم در جوامع سنتی روی می‌دهد و هم در جامعه مدرن یعنی نمی‌توان جامعه‌ای را پیدا کرد که تحولات مدرن را در بر داشته باشد ولی با مسئله اجتماعی روبرو نباشد. بنابراین مسئله اجتماعی وقتی بروز می‌کند که بین وضع موجود و وضع مطلوب مردم تفاوت محسوسی باشد که در صورت تداوم، زمینه های کژ رفتاری را پدید می‌آورد. البته در جوامعی که در حال تجربه گذار از سنت به مدرنیته هستند این تفاوت محسوس تر است. به هرحال در این مورد تفاوتی بین جوامع وجود ندارد بلکه در همه جوامع، انواع جنایت ها مشاهده می‌شود و هیچ جامعه‌ای نیست که با مسئله مجنایتیت رو به رو نباشد. بیان مساله پیدایش جوامع و ارتکاب جنایت از آغاز با یکدیگر همراه بوده اند، به طوری که امروزه مسئله کجروی و بزه کاری و جنایت به صورت یکی از حادترین مسائل اجتماعی جوامع مختلف در آمده است. فری یک نگاه ترکیبی به مساله جرم که به حق باید جامعه شناختی خوانده شود، به ما ارائه می دهد. ممکن است تئوری او را به اختصار این گونه بیان کرد که او جرم را ناشی از ناهنجاری اجتماعی و بیولوژیک می یافت که حداقل در بخشی حقیقتا توسط نیروهای فرا اجتماعی تولید می‎شود.دکترین فری اساسا از به رسمیت شناختن سه مجموعه متفاوت از عناصر جرم تشکیل می‎شود: یعنی آنهایی که مربوط به محیط جغرافیایی یا فیزیکی هستند، آنهایی که مربوط به اساس شخصیت افراد هستند و آنهایی که به محیط اجتماعی ربط دارند. فری این سه عنصر متفاوت را انسان‎شناختی فیزیکی یا زمینی و اجتماعی نامید. مبحث اول-مفهوم جرمگفتار اول-تعریف جرم در لغتجرم در لغت به معناي «گناه» آمده است.همانگونه که اقدام منفي به صورت فعل هم مشمول مجازات است انجام ندادن يک فعل و عدم اقدام به آن هم قابليت پيگيري کيفري دارد و مجازات خاص خود را هم خواهد داشت.«جرم عمل يا خودداري از عملي است که مخالف نظم و صلح و آرامش اجتماع بوده و از همين حيث مجازاتي براي آن تعيين نموده باشد.»انجام تخلف و جرم از ناحيه افراد عموماً به صورت مختلف صورت مي گيرد و بر اساس آن مجازاتهاي مربوط به جرائم در قانون مدون شده است.«جرم مخالفت با اوامر و نواهي کتاب و سنت يا ارتکاب عملي است که به تباهي فرد يا جامعه بيانجامد. هر جرم را کيفري است که شارع بدان تصريح کرده يا اختيار آن را به ولي سپرده است.» در ایران نیز بزهکاری به کل جرایمی گفته می شود که در صورت ارتکاب به موجب قوانین قصاص، دیات، حدود و تعزیرات دارای مجازات هستند. گفتار دوم-تعریف جرم در جامعهدر اصطلاح، عليرغم تعاريف زيادي كه از جرم شده هنوز هم اين موفقيّت به دست نيامده تا از جرم، آن چنان تعريفي به عمل آيد كه مورد قبول همگان قرار گيرد و در زمان و مكان واجد ارزش باشد و دليل اين امر نيز اينست كه پديدۀ جرم بر حسب نظر دانشمندان و محققان داراي مباني و صور گوناگون بوده، به سخني ديگر، آنچه كه از نظر يكي جرم محسوب مي‌شود بر حسب ديگري نه تنها ممكن است عنوان جرم به خود نگيرد، بلكه امكان دارد كه حتي عملي پسنديده به شمار آيد. محیط اجتماعی بر اثر عوامل مختلفی، افراد را به طرف ارتکاب جرم می کشاند، پس لازم است برای بررسی بهتر موضوع، محیط اجتماعی را از چند منظر مورد بررسی قرار دهیم..ادواردگلور می نویسد:« دختران خانواده های کارگر فقیر از سن ۱۰ سالگی به مسایل جنسی پی می برند چون سرپرست و مربی شایسته ای ندارند. از همان سن بلوغ با همسالان خود در این خصوص صحبت کرده، تماس می گیرند و پس از بلوغ حجب و حیا نمی شناسند و این عمل را یکی از وسایل لازم زندگی فرض می کنند.»بنابراین در جامعه ای که توزیع ثروت به صورت عادلانه صورت نمی گیرد، هر روز شاهد فقیرتر شدن فقرا و غنی تر شدن ثروتمندان خواهیم بود که این امر باعث افزایش فاصله طبقاتی شده و اثرات مخربی را در پی دارد که از جمله آن پیدایش جرم و اشاعه آن در جامعه است. گفتار سوم-جرم از دیدگاه جامعه شناساناز دیدگاه‌شناسان، جرم مخالف با نظم یا مخالف از ضوابط ارزش‌های در جامعه. این و ارزش‌ها بر آمده افکار، عقاید و شرایط و اجتماعی جامعه. جرم شامل عملی است که به احساسات قوی جمعی آسیب وارد می‌کند. ازنگاه دورکم جرم از سویی نیز عاملی در سلامت عمومی و جزیی جدایی ناپذیر از جامعه سالم است و از این منظر عادی است چرا که ممکن نیست جامعه‌ای بدون جرم باشد. به‌نظر برخی‌شناسان، مخالفت با قواعدی تخلف آن‌ها همواره، در هر دسته اجتماعی، جرم به شمار می‌رود، جرم نامیده‌شود. از دیدگاه جامعه‌شناسی جرم پدیده‌ای است ضد اجتماعی که موجب اختلال در نظم و امنیت جامعه و کشور می‌شود و حفظ حقوق جامعه در قبال تجاوز و در عین حال پاسداری از حقوق فردی وظیفه حقوق جزا و قانون می‌باشد. اما در قانون و مجازات اسلامی هر فعل ترک که قانون آن تعیین باشد، جرم می‌شود. تعیین جرم و تعقیب و کیفر بزهکاران در انحصار دولت است نه اشخاص خصوصی و لذا اجرای قواعد حقوقی جزا با محاکم دادگستری است. پدیده جرم یکی از بزرگترین مشکلات اجتماعی و از خطرناکترین آفت های ممکن می‌باشد، با مروری بر تاریخ در می‌یابیم پیشگیری از جرم در تاریخ عمدتاً به مفهوم پیشگیری از تکرار جرم بوده نه پیشگیری از وقوع جرم. هر گونه اقدام پیشگیرانه باید بر طبقات خاصی از جرایم متمرکز باشد چرا که انگیزه ها و شیوه های اقدام بزهکاران ممکن است حتی برای جرایمی که در ظاهر مشابه هم به نظرمی رسند بسیار متفاوت هم باشند. مبحث دوم-آنریکو فری و اندیشه های اوانریکو فری زاده ۲۵ فوریه ۱۸۵۶ در لومباردی - ۱۲ آوریل ۱۹۲۹ جرم‌شناس و سیاست‌مدار سوسیالیست اهل ایتالیا بود. فری شاگرد سزار لومبروزو و از پایه‌گذاران مکتب جرم‌شناسی پوزیتویستی بود. وی بر تأثیر عوامل اجتماعی و محیطی بر وقوع جرم تأکید داشت و کتاب جامعه‌شناسی جنایی را در سال ۱۸۸۴ نوشت. فری در این کتاب پدیده مجرمانه را ترکیبی از عوامل درونی و برونی، و فردی و اجتماعی توصیف کرده و نشان داد که تغییرات محیطی مانند قحطی، سیل، انقلاب‌ها و ... همواره تغییراتی را در میزان شیوع جرایم مختلف موجب می‌شوند. فری در سال ۱۸۸۶ به نمایندگی در پارلمان ایتالیا انتخاب شد. در سال ۱۸۹۳ به حزب سوسیالیست ایتالیا پیوست و سردبیری نشریه رسمی این حزب آوانته را برعهده داشت. آثار او منبع اصلی تنظیم قانون مجازات آرژانتین در سال ۱۹۲۱ بود. یكي ديگر از آثار قلمي و فكري انريكوفري طرح قانون جزاي سال 1921 ايتاليا است كه بنا بگفته وارنر رئيس انستيتوي آمريكائي حقوق جزا بعد از مجموعه قوانين ژوستينين و كتاب جرائم و مجازات ها تأليف بكاريا و مجموعه قوانين ناپلئون چهارمين ركن مقررات جزائي دنيا محسوب مي شود- گرچه طرح قانوني مذكور عملي نگرديد ولياغلب از كشورها قوانين جزائي خود را براساس اين طرح پي ريزي كردندو ميتوان گفت كه مقررات ابديع و ابتكارات جالبي كه در بعضي از قوانين جزائي دنيا ديده ميشود ثمره افكار بلند اين استادگرانمايه حقوق جزاي ايتاليا است- در طرح قانوني جزاي سال 1921 ايتاليا اثر فري مجازاتهاي مختلف و متنوعي پيش بيني گرديده كه از آنجمله جريمه نقدي منع از اقامت و اجبا باقامت در محل معين- الزام بانجام بعض كارها منع از اشتغال به بعض از حرف و مشاغل- سلب آزادي را مي توان نام برد و براي اطفال بزهكار نظارت و نگهداري در مدارس حرفه اي يا اردوهاي كار يا سازمانهاي مخصوص كشاورزي پيش بيني شده است و براي بزهكاران مختل المشاعر مؤسسات تأميني واردوگاههاي خاص در نظر گرفته شده است و در ضمن بيان انواع مجازاتهاي تبعي بانتشار حكم محكوميت بزهكار- دادن تضمين حسن رفتار- سلب حق اشتغال بكار معين- محروميت موقت يا دائم از خدمات دولتي اشاره شده و در اين طرح مخصوصا بجبران خسارت ناشي از جرم توجه كامل بعمل آمده است. انريكوفري نه تنها در امور جزائي و تدوين قوانين جزائي استادي پر مايه بود بلكه امروزه همه او را مؤسس و باني جرم شناسي(كريمينولوژي) ميدانند و با اينكه اصطلاح كريمينولوژي اول بار در سال 1885 بوسيله گاروفابو بكار برده شد ولي انريكوفري بود كه آنرا بصورت علم بجهانيان عرضه كرد و هم اوست كه بحقوق جزا جنبه علمي داد و ثابت كرد كه مسائل و موضوعات حقوق جزا بايد از نضر علمي و براساس آزمايش و تجربه مورد بحث و بررسي قرار گيرد. انريكوفري ابتدا با علماي مكتب كلاسيك به مبارزه برخاست و عقايد آنان را سخت مورد انتقاد قرار داد ولي بعدا از حدت و شدت اين مبارزه كاست و در كتاب حقوق جزا كه در اواخر عمر برشته تحرير در آورد با طرفداران مكتب كلاسيك از در صلح و آشتي درآمد. عقايد و نظرات انريكوفري هنوز در نزد علماي جزا و جرم شناسي جالب توجه و قابل قبول است و عقيده او را در مكتب اثباتي كه پيرو آن بود مي توان در اين جمله خلاصه كرد و گفت: مكتب اثباتي عبارت از بكار بردن طريقه تجربي در مطالعه جرائم و مجازاتها است. و هم اوست كه ميگويد: براي مرتبه آخر ميگويم كه اگر بمكتب خود عنوان اثباتي دادهايم براي آن نيست كه از يك سيستم فلسفي پيروي مي كنيم بلكه منحصرا براي آنست كه طريقه مشاهده و تجربه را براي خود برگزيده ايم. وي اضافه ميكند كه جرم يك علم بشري است و براي بررسي آن لازم است شخص مجرم و محيطي كه مجرم درآن مبادرت بارتكاب جرم كرده مطالعه و بررسي شود و حقوق جزا بجاي اينكه بر مبناي اصول ماوراءالطبيعه و افكار فلسفي پايه گذاري شود بايد براساس تحقيقات علمي و مشاهده و تجربه استوار گردد و اگر انريكوفري در طول فعاليت علمي خود بجرم شناسي توجه و عنايت بيشتري كرده دليل بر آن نيست كه مي خواسته حقوق جزا را در جرم شناسي مستهلك سازد بلكه فري اعتقاد داشت كه اصول حقوق جزا بايد بر حقايق علمي كه بوسيله جرم شناسي ثابت و محرز مي گردد متكي باشد و بعوامل ديگر از قبيل سياسي و اداري يا بعبارت ديگر سياست جزائي كمتر توجه شود خود فري مي گفت نظريه هاي من نبايد اعلام مرگ حقوق جزا تلقي شود. فري باتبعيت از طريقه علمي وتجربي بيك نتيجه مهم رسيده كه مي توان آنرا چنين خلاصه كرد آنچه كه براي جامعه خطرناك است جرمي كه بوقوع پيوسته است نيست بلكه فعاليت شخصي است كه مرتكب جرم شده و امكان دارد كه درآينده نيز مرتكب جرم ديگري شود بنابراين مطالع وتحقيق درشخصيت مجرم بايد مقدم بر مطالعه وبررسي نفس جرزم قرارگيرد وعدالت جزائي بر محور شخص مجرم استوار شود وبر اساس همين فكر ونظر انريكوفري مطالعاتي در احوال و روحيات مجرمين كرده ورابطه ميان بزه وبزهكار و واكنش جامعه رادرمقابل بزه بخوبي تشريح وتوصيف كرده است. مبحث سوم-علل وقوع جرم از نظر آنریکو فریفري درمطالعات خود سعي كرده است علل وقوع جرم راپيدا كند فري مي گويد مجرمين مثل عوامل جرم متعدد هستند وهم اوست كه مجرمين را به پنج دسته طبقه بندي كرده است گرچه نسبت به طبقه بندي پنچگانه فريايرداتي گرفته شده وادعا گرديده كه طبقه بندي بزهكاران اصولا امري صحيحنيست وهر بزهكار براي خود وضعي خاص و حالتي ممتاز از ديگر بزهكاران دارد ولي بازعده اي را عقيده برآنست كه طبقه بندي فري يكي از مهمترين يادگارهائي است كه مكتب اثباتي ازخود بجاي گذاشته است- فري بزهكاران را به پنج دسته ذيل طبقه بندي كرده است: 1- بزهكاران مختل المشاعر 2-بزهكارن بولادت (شايد گروهي تصور كنند اصطلاح بزهكاران بولادت ساخته لمبروزواست ولي اول بار اين اصطلاح را انريكوفري بكار بر وانتساب وضع اين اصطلاح به لمبروزو درست نيست. 3- بزهكاران بعادت 4- بزهكاران اتفاقي 5-بزهكاران شهوتي . بنظر فري بزهكاران اتفاقي كساني هستند كه بعلت عدم قدت پيش بيني وقايع مرتكب جرم ميشوند وحال آنكه مجرمين بولادت و مجرمين بعادت بسبب عدم حساسيت اخلاقي مرتكب بزه ميگردند. دركتابي بنام بحثي درباره قتل نفس فري عوامل روحي كه منجر بارتكاب انواع قتل نفس ميشود مورد بحث قرداده ونشان ميدهد چگونه عوامل روحي خاص منجربقتل نفس اتفاقي ميشود يايك طبيعت حساس وعصبي چگونه مرتكب قتل نفس شهوي ميگرددويا فردي كه دچار تباهي وفساد شخصيت مي باشد چگونه معتاد بقتل نفس ميشود وبالاخره يك بيمار رواني چطور مسبب قتل ديگري ميگردد واز اين جاست كه فري معتقد باصل جبروعدم اختيار ومسئوليت مجرم ميشود. فري يك جبري كامل بود واكتشافات علمي وي اورا دراين عقيده راسخت تر كرده بودواز اينرو جرم را پيدهاي ميدانست كه منحصرا بوسيله عوامل طبيعي بوجود ميآيدواين عقيده اورا بوضح قانوني بنام قانون اشباع جنائي واداشت كه خلاصه آن ازقرار ذيل است: درهرسال سطح جنايات تحت تأثير شرايط مختلف طبيعي واجتماعي كه با تمايلات ارثي وكششهاي اتفاقي افراد مرتبط است تعيين ميشود. از اين قانون چنين نتيجه ميگيرد كه دريك محيط اجتماعي معين ودر شرايط فردي وطبيعي معلوم تعداد جرائم ثابت است گرچه اين ادعاي او اغراق آميز بنظر ميرسد ولي نشان ميدهد كه فري تا چه حد درحل مسائل بشري معتقد به پيروي از نظرات علمي بوده اسن. فري عوامل مولد جرم را نيز مثل بزهكاري طبقه بندي كرده است وعقيده دارد كه عوامل مذكور بسه دسته تقسيم ميشود: عوامل بدني وجسمي